WhatsApp və Telegram mərkəzli mübadilələr 2023-cü ildə də davam edəcək. Will Cathcart bu dəfə bir daha danışdı.
Əvvəlcə keçmişə qayıdaq. Telegram-ın rəhbəri Pavel Durov ötən ilin sonlarına doğru açıqlama verərək “WhatsApp-dan qaçınmaq lazımdır” demişdi. Durov, həmçinin "WhatsApp illərdir bir çox təhlükəsizlik zəifliyi ilə gündəmdədir və hətta yeni bir boşluq vasitəsilə istifadəçilərin telefonları da sındırıla bilər" açıqlamasını verib. Durov “Hər hansı bir mesajlaşma tətbiqindən istifadə edin, ancaq WhatsApp-a yaxınlaşmayın” deyərək, burada Telegram-ı ön plana çıxarmağa çalışmadığını, 700 milyondan çox istifadəçisi olan Telegram-ın buna ehtiyac duymadığını bildirib. Daha əvvəl “WhatsApp”ın iş sistemində böyük dəyişiklik edilmədikcə tətbiqin heç vaxt təhlükəsiz olmayacağını iddia edən Pavel, tətbiqin arxa qapılarla istifadəçilərini riskə atdığını da iddia etmişdi. WhatsApp-ın rəhbəri Will Cathcart keçən il Durova əks açıqlama vermişdi. Twitter-də "Mən Telegram-dan şəxsi heç bir şey üçün istifadə etməzdim" deyən Cathcart əlavə etdi: "WhatsApp-dan fərqli olaraq, Telegram-da defolt olaraq ucdan-uca şifrələmə yoxdur və onu qruplar üçün aktiv etmək üçün heç bir yol yoxdur. Bu o deməkdir ki, Telegram-da sizin mesajlarınızın bir kopyası var və bu, məni narahat edir”. Will Cathcart da dedi: “Mən Pavelin bu iddiaları Telegramı önə çıxarmaq üçün etmədiyinə inanmıram. Telegram-ı gücləndirmək üçün dezinformasiyanı bir taktika kimi istifadə etməyə çalışdığını görmək həqiqətən kədərlidir."
Will Cathcart bu yaxınlarda WIRED-in bir məqaləsi üzərindən Telegram-ı bir daha hədəf aldı. Twitter-də aşağıdakı açıqlamaları verən Cathcart, Telegram-ın tez-tez bəhs edilən "Rusiya" bağlantısı üzərindən "Telegram defolt olaraq ucdan-uca şifrələmədən istifadə etmir və qruplar üçün ucdan-uca şifrələmə təklif etmir" dedi. Burada WIRED-in xəbərindən sitat gətirən Cathcart xüsusi olaraq “Telegram hökumətin tələb etdiyi hər hansı məxfi məlumatı paylaşmaq potensiyalına malikdir” hissəsinə diqqət çəkir. Cathcart, "Telegram, əksər texnoloji şirkətlərin mənimsədiyi həqiqi şəffaflığa malik deyil" dedi.
"İnsanların mesajlarının təhlükəsizliyini təmin etməməkdən başqa, Telegram-ın səhvləri insanları risk altına qoyur" dedi Cathcart və əlavə etdi: "Müharibənin başlanğıcında, (GPS açıqdırsa), Telegram-ın GPS API-si vasitəsilə 2 mil radiusda istənilən istifadəçini aşkar etmək mümkün idi. " Telegram üçün "Kütləvi nəzarət üçün istifadəçi məlumatlarına daxil olmağa imkan verən başqa bir API yaratdılar" deyən Cathcart, "Səlahiyyətlilərin istifadəçiləri geniş miqyasda izləmək üçün Telegram-ın əməkdaşlığına belə ehtiyacı olmaya bilər. Bunun səbəbi Telegram-ın bu qabiliyyəti öz API infrastrukturunda açıq şəkildə qurmasıdır.” ifadəsini işlədib. WhatsApp-ın rəhbəri, 20 ildən artıqdır Rusiya təhlükəsizlik xidmətlərini araşdıran müstəqil jurnalist Andrey Soldatov, "İnsanlar hələ də nədənsə Telegram-a güvənirlər, mən bunun səbəbini bilmirəm" cümləsini paylaşıb.
“Jurnalistlər və siyasətçilərin Telegram-ın reallığını başa düşmələri vacibdir. Biz tez-tez onların “şifrələnmiş” proqram kimi çalışdıqlarına görə özlərini tərifləndiyini görürük, lakin onlar bundan çox uzaqdırlar və ümid edirəm ki, insanlar bunu çox gec olmadan başa düşərlər”, deyən Cathcart, bunları insanların WhatsApp-dan istifadə etmələri üçün demədiyini belə izah edir. İnsanların seçim edə biləcəyi bir çox əla ucdan-uca şifrəli mesajlaşma proqramları var. Əgər WhatsApp-dan istifadə etməyəcəksinizsə, heç olmasa bunlardan birini istifadə edin, amma gedib Telegram-dan istifadə etməyin”.
Bunlarla bağlı Telegram-dan rəsmi cavablar gəlib. Şirkət WIRED-in paylaşdığı məqalədə qeyri-dəqiq hissələrin olduğunu iddia edir. Təbii ki, burada kimin 100 faiz dürüst olduğunu bilmirik, lakin Telegram bildirir ki, tətbiq API-nin 2 mil radiusda istənilən istifadəçini tapmaq üçün istifadə oluna biləcəyi iddiası doğru deyil. Firmaya görə, Telegram API-nin genişmiqyaslı kütləvi nəzarətə imkan verdiyi iddiası da yalandır. Eyni zamanda, Telegram-ın “şifrələnmiş proqram olmaqdan uzaq olduğu” iddiası da yalandır. Açıqlamaya görə, Telegram-da göndərilən hər şey şifrələnir.