Wi-Fi 7 və 6E: Gələcəyin İnterneti Nə Qədər Güclüdür?

Bugünkü dünyada simsiz şəbəkələrə olan tələbat getdikcə artır. 4K/8K video yayımı, onlayn oyunlar və yüzlərlə IoT cihazlarının eyni anda qoşulması simsiz bağlantının gücləndirilməsini tələb edir. Belə şəraitdə Wi-Fi 6E və Wi-Fi 7 kimi yeni standartlar inkişaf etdirilib. Onlar daha yüksək sürət, daha az gecikmə və geniş spektrə malik bağlantı imkanları təklif edir. Bu məqalədə bu texnologiyaların nə olduğu, üstünlükləri, aralarındakı fərqlər və hansı hallarda hansının daha uyğun olduğu izah ediləcək.

Wi-Fi 6E nədir?

Wi-Fi 6E, mövcud Wi-Fi 6 (802.11ax) standartının 6 GHz tezlik diapazonunu əlavə etməklə təkmilləşdirilmiş versiyasıdır. Yeni 6 GHz bandı mövcud 2.4 və 5 GHz zolaqları ilə yanaşı istifadə olunduğu üçün şəbəkə daha az sıxlıqda fəaliyyət göstərir. Nəticədə ötürmə sürəti artır və əlaqə stabilliyi yüksəlir.

Wi-Fi 6E-nin üstünlükləri:

• 6 GHz-də geniş spektr: Köhnə cihazlar bu zolaqda olmadığı üçün az sıxlıq, daha təmiz siqnal.
• Geniş kanallar (160 MHz): Daha yüksək sürət üçün böyük məlumat kanalları.
• Aşağı gecikmə: Oyunlar, video zənglər və smart cihazlar üçün daha stabil şəbəkə.
• Çox cihazlı mühitlər: Eyni anda çox cihaz qoşulan ev və ofislərdə performans artımı.

Wi-Fi 6E artıq bir çox ölkədə istifadə olunur. 2020-ci ildə ABŞ 6 GHz tezlik diapazonunu Wi-Fi üçün açdı, daha sonra bir sıra Avropa və Asiya ölkələri bu addımı izləyib. Azərbaycanda da 6 GHz spektri üçün tənzimləmələr planlaşdırılır. 6E internetin daha geniş yayılması yaxın illərdə gözlənilir.

Wi-Fi 7 nədir?

Wi-Fi 7 (IEEE 802.11be), növbəti nəsil simsiz internet standartıdır. Onun məqsədi maksimal sürət və ultra-aşağı gecikmə təmin etməkdir. Hələ standart tam yekunlaşmamış olsa da, Wi-Fi 7 bir sıra yeni texnologiyalar təqdim edir ki, bunlar simsiz bağlantının keyfiyyətini birbaşa yüksəldir.

Wi-Fi 7-nin əsas yenilikləri:

• 40 Gbps-ə qədər sürət: Verilənlərin ötürülməsi üçün nəzəri maksimum 40 gigabit/saniyə sürət.
• Multi-Link Operation (MLO): Eyni anda birdən çox tezlik zolağında (məsələn, 5 və 6 GHz) paralel əlaqə.
• 320 MHz kanallar: Yüksək lentgenişli yollarda daha böyük məlumat axını.
• Ağıllı siqnal yönləndirmə: Güclü beamforming ilə zəif yerlərə siqnalın çatdırılması.
• VR/AR və bulud oyunları: Ultra-aşağı gecikmə oyunlar və genişlənmiş reallıq (VR/AR) tətbiqləri üçün idealdır.
• 4096-QAM: Daha sıx modulyasiya Wi-Fi 7-in məlumat ötürmə effektivliyini artırır.

Wi-Fi 7, şəbəkə əlaqələrini kabel performansına yaxınlaşdırmağı hədəfləyir və gələcəyin tələb etdiyi yüksək bant genişliyi ehtiyaclarını qarşılayır.

Wi-Fi 6E vs Wi-Fi 7: Müqayisə

Aşağıdakı cədvəldə Wi-Fi 6E və Wi-Fi 7-nin əsas xüsusiyyətləri əks olunub:

Cədvəldən də göründüyü kimi, Wi-Fi 7 texniki cəhətdən daha geniş imkanlar təklif edir. Wi-Fi 7-in daha böyük kanalları və MLO texnologiyası yüksək sürətli, gecikməsiz bağlantı tələb edən tətbiqlər üçün üstünlük yaradır. Wi-Fi 6E isə genişləndirilmiş şəbəkə sıxlığı mühitində mövcud infrastrukturdan daha yaxşı faydalanmağa imkan verir.

Hansını seçməli?

Yeni router alarkən və ya şəbəkəni yeniləyərkən aşağıdakıları nəzərə almaq lazımdır:

• Gələcəyə investisiya: Ən yeni və sürətli texnologiyanı istəyirsinizsə, Wi-Fi 7 daha yaxşı seçimdir.
• Daha stabil əlaqə: Hal-hazırda Wi-Fi 5/6 şəbəkə varsa və performansı artırmaq istəyirsinizsə, Wi-Fi 6E sizi qane edə bilər.
• İstifadə tərzi: Oyunçular və VR/AR məzmunu ilə məşğul olanlar üçün Wi-Fi 7 tövsiyə olunur. Çoxsaylı cihaz qoşulan tipik ev və ofislərdə Wi-Fi 6E daha yaxşı nəticə verir.
• Maliyyə baxımdan: Wi-Fi 7 avadanlıqları yenidir və bahalı ola bilər. Mövcud Wi-Fi 5/6 cihazınızı Wi-Fi 6E dəstəkləyən modelə dəyişmək daha sərfəlidir.

Bundan əlavə, bu standartlardan tam yararlanmaq üçün həm routerin, həm də qoşulacaq cihazların müvafiq Wi-Fi versiyasını dəstəklədiyinə əmin olun. Yeni cihazlar və routerlər artıq Wi-Fi 6E və Wi-Fi 7 dəstəyini qəbul edir, bu da investisiyanızı gələcəyə davamlı edir.

Gələcəyin Simsiz İnterneti

Wi-Fi 6E və Wi-Fi 7 gələcəyin şəbəkə texnologiyalarını formalaşdırır. Bu standartlar sayəsində yaxın gələcəkdə biz:

• Ağıllı şəhərlərdə minlərlə cihazın ultra-aşağı gecikmə ilə sinxron işləməsini,
• Metaverse və VR/AR platformalarında real vaxt təcrübələrini,
• Tamamilə simsiz ofislər və evlərdə kabelsiz interneti,
• Bulud əsaslı oyun və tətbiqlərin geniş yayılmasını,
• Uzaqdan təhsil və telemedisinada gecikməsiz HD video konfranslar.

Nəticədə, Wi-Fi 6E və Wi-Fi 7 texnologiyaları simsiz interneti daha sürətli, etibarlı və elastik edəcək. Gələcəkdə bu performans daha da artaraq gündəlik həyatımızı dəyişdirəcək. Bu standartların geniş tətbiqi simsiz internetdə yeni dövrün başlanğıcını işarə edir.